چاقي يکي از مهمترين مشکلات سلامتي در کشور ما است. اين مشکل نه تنها در ايران بلکه در غالب نقاط جهان و در دنياي غرب نيز مطرح ميباشد به طوري که ميتوان چاقي را بيماري قرن بيست و يکم ناميد چون روشهاي زندگي بدون تحرک و همراه يا فقدان ورزش و حرکات بدني جفت و جور شده است که به معناي توسعه و زياد شدن دور کمر يعني بزرگ شدن شکم و تجمع چربي در اين ناحيه از بدن ميباشد. متأسفانه اين بيتحرکي و عدم توجه به تغذيهي بهداشتي در کودکان نيز عوارضي را به دنبال داشته و درصد کودکان چاق نيز روز به روز افزايش چشمگيري پيدا ميکند و عوارض عروق قلبي نيز در اين دسته ازافراد جامعه رو به تزايد گذاشته است.
بررسي چاقي مفرط (Obesity) از نگاه پزشکي نشان داده است که پرخوري و عدم تحرک کافي و عدم توجه به ميزان احتياجات بدن به پروتئين و انرژي عامل اين چاقي بوده است.
توجه به ميزان چربي، نمک و شکر مصرفي و کالريهاي غذاهاي مختلف و عدم استفاده از ميزان غير مجاز اين قبيل مواد غذايي نقش عمدهيي در جلوگيري از افزايش وزن بدن ممکن است داشته باشد. در کنار اين قضيه اگر مصرف زياد اين قبيل مواد را با علامت قرمز و مصرف متوسط آنها را باعلامت زرد و مصرف کم آنها را با علامت سبز نشان دهيم آن وقت مصرف کنندهي اين قبيل مواد غذايي ميتواند نظر اجمالي به ميزان چربي موجود در فرآوردههاي غذايي داشته باشد. براي مثال گوشت يک حيوان لاغر اصلاح شده از نظر چربي محتوي حدود 7 گرم چربي به ازاي 100 گرم گوشت است که با مقايسه با گوشت يک حيوان چاق که در الياف عضلاني آن چربي به طور گسترده وجود دارد در هر 100 گرم گوشت 29 گرم چربي وجود دارد که 4 برابر چربي موجود در يک لاشهي لاغر است و اين اختلاف بالايي را نشان ميدهد. همينطور ميتوان ميزان چربي محتوي آنها را به آساني کم کرد و با توجه به چراغ راهنمايي يعني رنگهاي قرمز و زرد و سبز که در مورد آنها بحث شد ميزان چربي را در فرآوردهي غذايي مثل پيتزا مشخص نمود و از پيتزاي بهداشتيتر استفاده نمود.
استفاده از نمک در سالهاي اخير خيلي محدود شده است چون نمک به عنوان يک مادهي غذايي بسيار خطرناک در بروز عوارض عروق قلبي شناخته شده است. در مورد گوشتهاي مصرفي نظارتها در مورد ميزان چربي موجود در الياف عضلاني بايد مد نظر قرارگيرد. در بسياري از کشورهاي اروپايي و آمريکا و کانادا امروزه ميزان چربي موجود در سوسيس و کالباس به صورت استاندارد در آمده و تجاوز از حد متعارف کاملاً جلوگيري شده است و سوسيسها و کالباسهاي کم چربي به بازار آمده است که با قيمتهاي پايينتري هم عرضه ميشوند. در حال حاضر گوشتهاي کم چرب گوسفند محتوي 8 درصد چربي و گوشتهاي کم چرب گاوي محتوي 5 درصد چربي ميباشند که از نظر بهداشت مواد غذايي گوشتهاي مناسبي را براي تغذيهي انسان تشکيل ميدهند.
مصرف کنندگان گوشت بايد به خاطر داشته باشند که آهن موجود در گوشت گاو و گوسفند به فرمي است که بدن انسان ميتواند آسانتر از آهن موجود در غذاهاي گياهي مثل آجيل و برگهاي سبز گياهان به مصرف برساند. گوشتهاي قرمز همچنين منبع ويتامين B12 ميباشند که به طور طبيعي فقط در غذاهاي حيواني وجود دارد. نتايج بررسيهاي انجام شده نشان داده است که مصرف ويتامين B12 در گياهخواران و به خصوص در آنهايي که کليهي پروتئينهاي حيواني را از رژيم غذايي خود حذف کردهاند (Vegans) کمتر است و اين نشانگر اين مطلب است که گوشت قرمز کمک زيادي به مصرف اين ويتامين در انسان مينمايد.گوشت قرمز محتوي سلنيوم است که آنتياکسيدان مهمي به حساب ميآيد و در ارتباط با کاهش خطر بيماريهاي عروق قلبي و سرطانهاي مختلف نقش مهمي دارد و علاوه بر اين گوشت قرمز پروتئينبالايي دارد و غذايي غني براي کمک به کنترل وزن و کاهش خطر چاقي مفرط بوده و فرآوردهيي عالي در اين رابطه محسوب ميشود. گوشت قرمز محتوي مقادير کمي اسيدهاي چرب امگا 3 ميباشد که کمک به حفظ سلامتي قلب مينمايد.
مقادير زياد امگا 3 اسيدهاي چرب در بدن انسان ساخته نميشوند و از اين رو بايد از طريق رژيمغذايي تأمين شوند. به استثناي ماهيان غذاهاي معدودي محتوي مقادير کافي امگا 3 ميباشند و اين مطلب باعث ميشود تا مقادير کم امگا 3 موجود در گوشت قرمز را منبعي مهم به حساب آورد و به خصوص براي اشخاصي که به هر دليل اصولاً از ماهي استفاده نميکنند حائز اهميت است. يکي از اسيدهاي چرب موجود در دستهي امگا3 پيش درآمد و پيشنيازي براي سنتز Docsahexaenoic Acid (DHA) است. DHA زنجيرهي بلند مهم اسيد چرب غير اشباع است که جزء مهم مغز، شبکيهي چشم و اسپرم ميباشد.
گوشت قرمز پروتئين بالايي دارد که به بهتر شدن سيري و بينيازي به غذا کمک کرده و در سلامتي انسان ممکن است نقش مهمي داشته باشد و از اين رو گوشت باچربي پايين که پروتئين بالايي دارد غذايي غني براي کمک به کنترل وزن بدن و کاهش خطر چاقي محسوب ميشود.
:: موضوعات مرتبط:
خواص خوراکیها