تغذيه و بيماري سرطان

سرطان بيماري است كه مي‌تواند در مناطق مختلف بدن شكل بگيرد و هر سرطان ويژگي خاص خود را دارد عوامل خارجي نظير سن، جنس، و نژاد بر شيوع سرطان ها مؤثرند. اگر چه پس از گذشت قرن‌ها از شناسايي اين بيماري، هنوز درمان قطعي و علل دقيق اين بيماري مشخص نشده، ولي براساس تحقيقات انجام شده توسط پژوهشگران، شواهد زيادي در دست است دال بر این كه اجزاء غذائي مي‌توانند خطر ابتلاء به سرطان را افزايش يا كاهش دهند.
دريافت ميزان كالري روزانه، كيفيت و كميت پروتئين‌هاي غذائي، ميزان دريافت چربي‌هاي اشباع (مانند، روغن‌هاي جامد و چربي منابع حيواني) و چربي‌هاي غيراشباع (مانند روغن‌هاي گياهي مثل روغن زيتون و كانولا) و همچنين ميزان مصرف ميوه‌جات و سبزيجات تازه از جمله عوامل غذائي هستند كه مي‌توانند در كاهش و يا افزايش بيماري سرطان مؤثر باشند.بعضي غذاها به توليد سرطان و رشد و انتشار آن كمك فراوان مي‌كنند و برخي ديگر از غذاها باعث كاهش سلول‌هاي سرطاني شده و به مقابله با اين سلول‌ها مي‌پردازند بنابراين براي مبارزه با اين بيماري، همه اشخاص بايد بدانند چه غذاهائي بخورند و از خوردن چه غذاهائي امتناع ورزند. در اينجا سعي ما بر اين است كه با معرفي مهمترين مواد غذائي ضدسرطان، و با افزايش آگاهي عمومی، توجه اشخاص را بيشتر به سمت غذاهاي سالم و بهداشتي سوق دهيم چرا كه غذاي سالم و بهداشتي شرط اساسي سلامت يك جامعه مي‌باشد.يكي از تركيبات مواد غذائي كه در پيشگيري و كنترل بيماري سرطان نقش به سزايي دارد بتاكاروتِن (پيش ساز ويتامين A) مي‌باشد كه عامل بسيار نيرومندي در مبارزه با سلول‌هاي سرطاني به حساب مي‌آيد و سيستم ايمني بدن را نیز تقويت مي‌كند به عنوان مثال هويج، زردآلو، اسفناج، طالبي تازه، كدو حلوايي، انبه و گريپ فروت توسرخ داراي مقادیر قابل توجهي  بتاكاروتن هستند. بنابراين مي‌توانند مانع ابتلاي انسان به سرطان شوند.

از ديگر مواد غذائي ضدسرطان سبزيجات برگي سبز تيره (مانند جعفري، كاهو، اسفناج، بروكلي، كلم برگ و چغندر) هستند كه به واسطه داشتن مواد آنتي اكسيداني، مواد مضر سلول‌هاي بدن را خنثي كرده و در واقع از بين برنده راديكال‌هاي آزاد در بدن نیز مي‌باشند. همچنين ميوه‌جات تازه بخصوص مركبات (مانند پرتقال، ليمو، نارنج، گريپ فروت) بدليل داشتن ويتامين C فراوان از ميوه‌هاي بسيار نيرومند ضد سرطان به حساب مي‌آيند، علاوه بر آن ثابت شده كه در مركبات مواد ضدسرطانی وجود دارند كه قادرند مواد و عناصر سرطان‌زا را در بدن خنثي نمايند.سير و پياز هم جزء غذاهاي ضد سرطان به حساب مي‌آيند. عوامل ضد سرطانی موجود در سير و پياز به قدري نيرومند هستند كه قادرند عوامل سرطان‌زا (مانند نيتروزامين) را خنثي نمايند. پس سعي كنيد هر روز چند عدد سير و پياز ميل نمائيد. همچنين ماده قرمز رنگي كه در گوجه فرنگي بنام ليكوپن وجود دارد يك ماده ضد سرطاني قوي است كه ميزان آن در رب گوجه فرنگي بدليل پاره شدن سلول‌هاي گياهي بيشتر مي‌باشد و بهتر جذب بدن مي‌شود.

خوردن ماهي و ديگر منابع دريائي نيز از ابتلاء انسان به سرطان پيشگيري مي‌كند. ماهي داراي مقادير بالائي اسيدهاي چرب امگا-3 مي‌باشد كه به عنوان يكي از عوامل مهم در كاهش خطر سرطان به حساب مي‌آيد: همچنين ماهي داراي مواد مغذي چون روي (Zn) و سلنيوم است كه بدليل داشتن خاصيت آنتي اكسيداني، مانع تجمع راديكال‌هاي آزاد در بافت‌ها مي‌شود و باعث تقويت سيستم ايمني بدن شده و به مبارزه با سلول‌هاي سرطاني مي‌پردازد.همچنين  خوردن انواع مختلف مغزدانه (گردو، بادام، فندق و ...) و جوانه غلات و حبوبات (مانند جوانه گندم يا ماش) و استفاده از روغن‌هاي گياهي مايع (مثل روغن زيتون، كانولا، سويا) بدليل داشتن مقادير فراوان ويتامين E با حفاظت از گلبول‌هاي سفيد خون، توانائي سيستم ايمني بدن را در برابر بيماري‌ها افزايش داده و از ايجاد سرطان‌هاي مختلف جلوگيري مي‌كند.علي‌رغم نقش مثبت غذاها در پيشگيري از بيماري های سرطانی، بعضي ديگر از مواد غذايي نیز باعث ايجاد اين بيماري مي‌‌شوند. مانند مصرف گوشت‌هاي نمك زده و دودي، غذاهاي سرخ شده، كنسروهاي بسيار شور، غذاهاي پر چرب و مصرف زياد قندهاي ساده. در واقع عدم پخت صحيح مواد غذائي و عدم استفاده درست از مواد غذائي آنها را تبديل به مواد سرطاني مي‌نمايد پس براي نگهداري و تهيه مواد غذائي از روش‌هاي مطمئن استفاده كنيد (براي پخت مواد غذايي تا حدامكان از روش‌هاي آب پز كردن و كباب كردن مواد غذايي استفاده كنيد)، تا حدامكان از غذاهاي تخميري، دودي، نمك سود و حاوي نيترات خودداري كنيد، دريافت گوشت قرمز را به دوبار در هفته محدود كنيد و از گوشت سفيد بخصوص ماهي (نه به صورت سرخ شده) بيشتر استفاده نمائيد، مصرف سبزيجات و ميوه‌جات روزانه خود را افزايش دهيد، از نان‌های سبوس‌دار و غلات كامل بدليل داشتن فيبر غذايي بيشتر استفاده نمائيد و آخر اينكه مصرف مواد غذايي پرچرب (به ويژه با منشاء حيواني) را محدود نمائيد تا منجر به اضافه وزن و چاقي نشود كه خود چاقي نيز يكي از عوامل مهم سرطان مي‌باشد.