تحقیقات دانشمندان جهان و چندین تحقیق در ایران ثابت میکند که روزه ماه رمضان نه تنها سیستم دفاعی بدن را تضفیف نمینماید بلکه باعث تقویت آن شده و در مقابل باعث کاهش سیستم خود التهابی یا اتوایمیون (که مسبب اکثر بیماری های التهابی ارگانهای بدن مثل روماتیسم و ... و حتی دخیل در ایجاد انواع سرطانها میباشد) میگردد.
روزه ماه رمضان از ابعاد مختلف بهداشتي و فيزيولوژيك مورد مطالعه قرار گرفته است و تاثيرات مفيد آن در طب آشكار شده است. اما تا بحال در مورد تاثير آن بر روي سيستم ايمني از نوع ذاتي شامل اجزاء كمپلمان به ويژه اندازه گيري فعاليت آن CH50، پژوهشي ارائه نشده است. از طرف ديگر هر روز تحقيقات جديدي مبني بر تاثيرات مفيد كاهش كالري دريافتي بر طول عمر و كاهش وقوع و شدت برخي بيماري هاي اتوايميون و تاثيرات مفيد آن در بدخيمي ها گزارش مي شود؛ ولي نكته مهم مكانيسم وقوع اين تاثيرات مفيد است كه تا كنون مبهم باقي مانده است . يكي از اثرهاي رژيم كم كالري، تاثير بر روي سيستم ايمني است، زيرا با كاهش كالري دريافتي سيستم ايمني دچار تغييراتي ميشود، تغيير در بيان ژن ها و يا هر مكانيسم مولكولي ديگر در نهايت با افزايش كارايي پاسخ ايمني باعث تغييرات مفيد مذكور در بدن موجودات زنده مي شود. از طرفي روزه ماه رمضان و كاهش كالري دريافتي با هم تفاوت هاي زيادي دارند. در مطالعه حاضر مقايسه غلظت بعضي از اجزاي مهم كمپلمان مثل C3 و C4 نشان مي دهد كه روزه ماه رمضان تاثير جزيي بر غلظت اجزا اين سيستم دارد. هر چند كه تفاوت معني داري بين روزه دار و پس از روزه داري مشاهده نگرديد (P>0.05)؛ تفاوت معني داري نيز در CH50 كه بيانگر فعاليت كمپلمان در مسير كلاسيك است، مشاهده نشد (P>0.05). در تحقيقات مختلف بر روي تاثير روزه داري بر پارامترهاي مختلف بيوشيميايي خون تغيير معني داري گزارش شده است؛ به عنوان مثال سطح قند خون از mg/dl3/7 ± 3/61 به mg/dl 9/7 ± 8/72 افزايش پيدا کرده که با نتيجه بدست آمده فوق همخواني ندارد. در مطالعه اي كه در سال 1982 در كشور عمان انجام شــد 42 مرد و 26 زن مورد بررسي قرار گرفتند. در اين بررسي وزن، ميزان كورتيزول، تستوسترون، سديم، اوره، گلوكز، كلسترول تام خون، LDL و HDL و تري گليسريد و اسمولاريته سرم اين افراد در ابتدا و انتهاي ماه رمضان اندازه گيري شد. بر طبق نتايج بدست آمده از آن تحقيق، يك كاهش محسوس در وزن هر دو گروه و افزايش محسوس در ميزان گلوكز خون هر دو گروه مشاهده شد. ساير پارامتر هاي اندازه گيري شده تغيير محسوسي نداشتند. در مطالعه انجام شده ، روزه بر غلظت آنتي بادي هاي IgA، IgG و IgM ، سرم تاثيري نداشته و همچنين غلظت اجزاي كمپلمان مثل C3 وC4 ثابت مانده است که با نتايج بدست آمده توسط ما همخواني دارد. در ديگر مطالعات، تأثيرروزه بر پاسخ ازدياد حساسيت تاخيري نسبت به PPD در افراد روزه دار مشخص گرديد که ميانگين پاسخ ايمني سلولي افزايش پيدا كرده است و معني دار بود، كه بيانگر
تأثير روزه برافزايش ايمني سلولي مي باشد. در اين بررسي چون فاصله آزمايش در هر فرد حدود يك ماه بود، عليرغم روزه دار بودن، از لحاظ ساير شرايط تقريبا يكسان بودند.
بطوركلي نتايج اين مطالعه نشان مي دهد هر چند هر سه فاكتور C3، C4 و CH50 در افراد مورد بررسي در طول روزه داري نسبت به پس از روزه افزايش داشت، ولي بعلت تعداد كم افراد مورد مطالعه از نظر آماري معني دار نبود. بنابراين با در نظر گرفتن تعيين وزن افراد در دو مقطع زماني به عنوان يكي از پارامترها و با كنترل دقيق تر تغذيه افراد و افزايش تعداد افراد مــورد مطالــعـــه و نيز با اندازه گيـــري
پارامترهاي مختلف از جمله سلول هايCD4+ وCD8+ و بعضي از سايتوكاين هاي مهم، مي توان تأثير رژيم كم كالري يا روزه را بر جنبه هاي مختلف سيستم ايمني مشخص كرد.
:: موضوعات مرتبط:
نکاتی که هنگام رژيم غذايي بايد رعايت کنيم
