پرنوشی، عطش زیاد، پرادراری و پرخوری علایم اصلی بیماری دیابت است و در کنار آن خستگی، ضعف و بی‌حالی نیز از دیگر علایم این بیماری است.

گلوکز یا قند با مصرف شدن مواد غذایی جذب بدن می شود و باید جهت سوخت و ساز وارد سلول شود و کلید ورود قند به سلول، هورمونی به نام انسولین است که توسط لوزالمعده ترشح می‌شود که هرگاه اختلالی در سیستم ترشح انسولین به وجود بیاید، باعث تجمع قند در بدن می شود و در سوخت و ساز خلل ایجاد می‌کند و فرد دچار دیابت می‌شود.

بیماری دیابت دو نوع است؛ دیابت نوع یک که حدود 5 تا 10 درصد کل دیابتی‌های دنیا را تشکیل می‌دهد که ناشی از نبود و یا کمبود شدید انسولین در بدن آنها است که افراد زیر 30 سال و در دوران کودکی و نوجوانی به آن  مبتلا می‌شوند.

دیابت نوع دوم در حدود 85 تا 95 درصد بیماران دیابتی‌ها را تشکیل می‌دهد بعد از 30 سالگی و در بزرگسالی به‌دلیل کم شدن مقدار انسولین در بدن و یا مقاومتی که بدن در برابر انسولین می‌کند، در فرد ایجاد می‌شود.

در خصوص بیماری دیابت نوع دوم  اگرچه این نوع از دیابت ارتباط ژنتیکی و ارثی خیلی قوی دارد ولی عوامل محیطی مثل کم‌تحرکی، رژیم غذایی و خصوصاً چاقی، ابتلا به این نوع دیابت را تشدید می‌کند.

بیماران دیابتی تمایل بیشتری به مصرف خوراکی‌های شیرین دارند

به‌ دلیل اختلال عملکرد انسولین، قند وارد سلول نمی‌شود و سوخت و ساز مفید صورت نمی‌گیرد بنابراین سلول پیام خود را به مغز مخابره می‌کند و فرد علی‌رغم اینکه قند بسیار بالایی دارد، چون سلول‌ها همچنان به قند نیازمند هستند، بیمار تمایل به شیرینی را در خود احساس می کند و مبادرت به مصرف شیرینی می‌کند که ناخواسته میزان قند خون در بدن بیمار به شدت افزایش می‌یابد.

مادران باردار، قندخون خود را در دوران حاملگی حتماً کنترل کنند،  دیابت حاملگی در بعضی از مادران بدلیل زمینه ژنتیکی در هنگام بارداری و به خاطر تغییرات هورمونی که اتفاق می‌افتد، که عوارض بسیار زیادی بر رشد جنین، شکل‌گیری سیستم عصبی و قلب جنین دارد و اگر مادر باردار دچار این نوع دیابت شد باید سریعاً به پزشک مراجعه کند و تحت درمان قرار گیرد.

نکته قابل توجه برای مادران بارداری که دچار این نوع دیابت می‌شوند، عدم مصرف دارو‌های ضد دیابت است و حتماً باید برای تنظیم دیابت خود از انسولین استفاده کنند.

در خصوص ارتباط بیماری دیابت با بیماران قلبی عروقی و کلیوی باید گفت  تجمع میزان بالایی از قند در عروق بدن، یک سری مکانیسم و تغییرات بر قند ایجاد می‌کند که باعث آسیب رساندن به دیواره عروق می‌شود و عمده مشکل بیماران دیابتی، آسیب به عروق کوچک و بزرگ است که در بدن به وجود می‌آید.

با توجه به آسیبی که به این عروق وارد می‌شود، عروق ریز می‌تواند سیستم عصبی را درگیر کند به همین دلیل سیستم عصبی در افرادی که سال‌ها دچار بیماری قندخون هستند، خصوصاً در پاها بسیار ضعیف است و اگر زخمی در پای بیمار ایجاد شود بدلیل نرسیدن خون از طریق عروق ریز به اعصاب، فرد هیچگونه دردی را احساس نمی‌کند، بنابراین توصیه می‌شود افراد دیابتی مداوم پای خود را معاینه کنند.

افراد دیابتی 2تا 3 برابر نسبت به افراد سالم مستعد بیماری قلبی و عروقی هستند، این عروق ریز اگر در مغز باشند می‌توانند باعث سکته مغزی و اگر در قلب باشند باعث سکته قلبی می‌شوند.

درصد بالایی از بیماران دیابتی در صورت عدم کنترل قندخون خود، دچار دفع پروتیین از ادرار و کلیه‌ها می‌شوند که در دراز مدت نارسایی کلیه را به همراه می‌آورد که در استان ما اکثر افرادی که به نارسایی کلیه دچار شده‌اند، ناشی از قندخون کنترل نشده است.

یکی از عوامل اصلی نابینایی در دنیا قندخون است زیرا بیماری دیابت بر روی شبکیه چشم تاثیر می‌گذارد و باعث ایجاد آب مروارید می‌شود به همین دلیل فرد باید به محض تشخیص بیماری دیابت نوع دوم سریعاً به پزشک مراجعه کند و قلب و عروق، کلیه و چشم خود را مورد معاینه قرار دهد.

افرادی که دچار بیماری دیابت نوع یک هستند باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنند و خود را مورد معاینه قرار دهند.